METALET FISNIKE DHE UJI MBRETEROR”
Grupi i njëmbëdhjetë i elementeve kimike
Grupi i 11-te konsiston ne keto elemente:
§ Bakri
§ Argjendi
§ Ari
Ne temperature mjedisi keto elemente shfaqen ne gjendje te ngurte. Ky grup njihet edhe si grupi i metaleve fisnike (metalet fisnike jane metale inerte qe nuk reagojne gjate nje procesi kimik. Jane te perthyeshem, mund te fletezohen, kane rezistence shume te mire ndaj gerryerjes, aftesi shume te mira per te percjellur energjine termike dhe elektrike). Metalet e ketij grupi jane te vetmit qe kane nje ngjyre te tyren. Keto metale, sidomos argjendi, kane veti te vecanta qe i bejne shume te rendesishem ne perdorimin indistrial pervecse ne ate dekorativ: jane percjelles te shkelqyer termike dhe elektrike, jane te pertyeshem e te fletezueshem, e reflektojne driten me mire se cdo material tjeter. Argjendi ka dhe nje veti te pazakonte, qe ndryshku i tij, mbetet nje percjellesh shume i mire elektrik. Bakri gjen perdorim te gjere ne tela e qarqe elektrike; ne kontaktet elektrike qe kerkojne saktesi te larte perdoret ari meqenese nuk ndryshket. Argjendi gjen perdorim ne kontaktet elektrike te hapura; ne fotografi(sepse nitrati dhe bromuri i argjendit shperbhen nga drita duke formuar argjend metalik), ne agrikulture, ne mjekesi e ne shkenca te tjera. Bakri, ari e argjendi jane metale te buta prandaj kur perdoren per te prodhuar monedha perzjehen me metale te tjera per te krijuar nje material me te forte e me rezistent.
Bakri
Bakri (lat. Cuprum) është një element kimik i cili në sistemin periodik gjendet me simbolin Cu dhe ka numrin rendor 29. Është një metal i periodës së 4 në grupin e 11 të sistemit periodik. Emri kuprum rrjedh prej fjalëscyprium "mineral nga ishulli i Qipros".
Si përftohet bakri.
Në natyrë bakri ndodhet në gjendje elementare (i pastër deri 99%), si mineral, oksid dhe sulfur. Industrialisht bakri fitohet duke u nisur nga sulfuret: Cu2S, CuFeS2 etj.Në fillim sulfuret nxehen në furra (formohet SO2, që Përdoret për prodhimin e acidit sulfurik)derisa shkrijnë.Bakri i fituar në këtë mënyrë nuk është ende i pastër. Ai pastrohet më vonë me rrugë elektrolitike .
Bakri perdoret per prodhimin e lidhjeve metalike si : tunxhi (baker dhe zink), bronxi (baker dhe kallaj) dhe disa lidhje metalike speciale. Ne perberjet kimike bakri mund te jete ne gjendjen e oksidimit +1 dhe +2. Gjendja +1 oksidohet lehte. Ajo eshte e qendrueshme vetem ne perberjet e patretshme si: CuCl, Cu2O dhe ne perberjet komplekse. Gjendja e oksidimit +2 eshte me e zakonshmja. Joni Cu2+ ngjyros ne te kalter tretesirat ku ndodhet. Sulfati i bakrit CuSO4 perdoret ne bujqesi si dezinfektant. Perberjet e bakrit jane te gjitha helmuese.
Argjendi
Argjendi është një element kimik i cili në sistemin periodik e gjejmë me simbolin Ag dhe me numër rendor 47. Emriargjend rrjedh nga gjuha latine argentum.
Argjendi eshte nje metal i rralle. Ne natyre gjendet ne trajten e sulfureve Ag2S ose gjendet bashke me mineralet e bakrit dhe te plumbit. Argjendi i paster eshte nje metal me njyre te bardhe, i shndritshem, shume i bute, saqe per perpunim ne argjendari duhet te bashkohet me pak baker. Eshte percjelles i mire i nxehtesise dhe i rrymes elektrike. Ne perberjet e ndryshme ai eshte gjithmone ne gjendje oksidimi +1(joni Ag+). Formon edhe perberje komplekse. Kriperat e tij me te rendesishme jane halogjenuret : AgF, AgCl, AgBr, AgI etj.Fluoruri i argjendit eshte shume i tretshem ne uje, ndersa te tjeret jane te patretshem. Bromuri i argjendit, AgBr, eshte mjaft i ndjeshem ndaj drites, prandaj perdoret edhe si tretesire mbuluese e filmave per stampimin e fotografive.
Histori
Argjendi është përpunuar prej njerëzve që nga shekulli i 5 para Krishtit. Është përdorur shumë nga asirianët, gotët, grekët, romakët,egjiptianët dhe germanët. Një kohë argjendi ka qenë edhe më çmueshëm se ari. Kryesisht argjendi vinte nga minierat e Laurion, diku 50 km në largësi prej Athinës. Tek Egjiptianët, argjendi ishte i njohur edhe si metal i hënës.
Më vonë një sasi e madhe e argjendit u soll prej Amerikës në Evropë, nga ana e spanjollëve, gjegjësisht të mara nga minierat Potosi. Po ashtu edhe Japonezët gjatë shekullit të 16 ishin eksportues të argjendit. Dhe nga kunkurenca e madhe anë e kënd botës, argjendi humbi vleftën e vjetër që kishte.
AriUji mbretëror
Uji mbretëror ose aqua regia (lat) është përzierje e një pjese të acidit nitrik të koncentruar me tre pjesë të acidit klorhidrik të koncentruar. Ai është një lëng që avullohet shpejt me ngjyrë të verdhë. Emrin e ka marrë sepse reagon me metalet fisnike pra së gjithash me arin dhe platinën të cilët konsiderohen metale mbretërore. Këto metale nuk reagojnë gati me asnjë substancë tjetër.
Është interesante se asnjëra nga komponentat e ujit mbretëror të marra veç e veç nuk reagon me këta metale fisnike.
After marriage, my life became very difficult, my husband began to chase after other women because I did not give him children after years of waiting. I could see my marriage disintegrating. I did everything possible to change the situation, but nothing worked until I met Dr Makha, a spiritual healer. Dr Makha saved my life and my marriage. now i have 2 kids. I am grateful to Dr Makha and therefore leave my testimonies to anyone experiencing marital and fertility issues. Contact email: makharituals@gmail.com
ReplyDeleteWhatsapp: +1(815)564-3618
Përshëndetje, nëse i dashuri ose partneri juaj ju ka lënë pa arsye dhe ju ende dëshironi ta keni atë jetë, kontaktoni Dr DAWN për një ritual të thjeshtë dashurie për të rikthyer të dashurin tuaj. WhatsApp: +2349046229159
ReplyDeletePershendetje miq, me profesion jam mjek. Unë kurrë nuk kam besuar në superfeshier për shkak të përvojës sime profesionale derisa takova Dr Gideon, një magjistar i fuqishëm që është i mrekullueshëm me punën e tij. Unë kisha probleme në martesën time prej 12 vitesh kur zbulova se burri im kishte një lidhje me kolegen e tij, kështu që u përballa me të, gjithçka që ai mund të më thoshte është se duhet të jem gati për një divorc sepse ai është i lodhur nga unë, kjo ishte vërtet e habitshme. sepse pas dy ditësh marr certifikatën e divorcit prej tij, i lutem të ndalojë por ai u soll në mënyrë të çuditshme, as që mendon se si do të ndikojë tek fëmijët tanë, pastaj fola me një shoqe për problemin tim dhe ajo më tha se si ishte në një situatë të ngjashme, por Dr. Situata, më thanë se çfarë të bëja dhe sot burri im është përsëri në paqe me mua dhe ka ndaluar të gjitha veprimet e tij të këqija ndaj meje. Nëse keni një problem në marrëdhënien tuaj, doktor Gideon është ndalesa juaj e fundit për një zgjidhje. Mund ta kontaktoni në WhatsApp:. +2347042191323
ReplyDeleteEmail:drgideon611@gmail.com
i jam shumë mirënjohës DR GIDEON që më ktheu gruan time që më la për një burrë tjetër, në atë kohë gruaja ime më la mendova se kisha humbur gjithçka derisa një mik në punë më rekomandoi te një magjistare e madhe e quajtur DR GIDEON, i dërgova një mesazh dhe i tregova dhimbjen që po kaloja, kështu që ai më tha se gjithçka do të ishte mirë, ai u lut për mua dhe gjithashtu më dha një këshillë shumë të thjeshtë për mua. Unë ndoqa udhëzimet dhe bëra gjithçka që ai më tha të bëja. Për habinë time më të madhe dhe brenda pak javësh, gruaja ime u kthye në shtëpi duke u lutur për faljen time, isha shumë e lumtur sepse e dua shumë gruan time, premtoj ta ndaj këtë dëshmi timen të mrekullueshme me botën... mund të kontaktoni kontaktin e tij më poshtë... Unë jam shumë mirënjohës dhe Zoti do të vazhdojë t'ju bekojë DR GIDEON. WhatsApp/: +2347042191323 OSE👇👇
ReplyDeleteEmail: drgideon611@gmail.com
Je gjëja më e mirë që më ka ndodhur ndonjëherë, ti e solle burrin tim përsëri kur mendoja se asgjë nuk do të ndodhte që të ishim përsëri bashkë.. Dua vërtet ta vlerësoj punën tënde Dr. Dawn, kam pasur një sërë situatash të pakëndshme gjatë rikthimit tek i dashuri im. Gjithmonë do të kesh bekimet dhe lutjet e mia për këtë magji të fuqishme që ke bërë për mua dhe burrin tim, të më kontaktosh.
ReplyDeleteJa numri i WhatsApp i Dr. Dawn: (+2349046229159) për ata që kanë vështirësi në marrëdhënien/martesën/jetën e tyre,
Edhe nëse janë probleme me fertilitetin, rasti i Curt, numra fitues të llotarisë, etj.
DR Dawn Whatsapp: +2349046229159
Email dawnacuna314@gmail.com